Thế giới đang biến đổi – tin tức hàng ngày cho thấy những sự kiện diễn ra liên tiếp, không ngừng nghỉ trên khắp Trái đất, trong mọi lĩnh vực. Cuộc sống diễn biến không ngừng, lôi cuốn mọi quốc gia, mọi dân tộc vào vòng quay của nó. Những làn sóng văn minh nối tiếp từng đợt đưa loài người từ thời đại văn minh nông nghiệp, trải qua văn minh công nghiệp tiến sang thời đại văn minh thông tin. Các cuộc cách mạng công nghiệp đi từ lần thứ nhất đang bước vào cuộc cách mạng lần thứ tư. Những thành tựu đó làm thay đổi cuộc sống vật chất và tinh thần của loài người, tác động đến từng quốc gia, đến mối quan hệ quốc tế, đến toàn xã hội, cả mặt tích cực lẫn tiêu cực.

Trong sự biến đổi chung của thế giới, mỗi quốc gia chịu ảnh hưởng như thế nào và ứng phó ra sao? Việt Nam luôn phải trả lời câu hỏi đó qua những giải pháp về đối nội cũng như đối ngoại, đã thành công và chưa thành công, để lại nhiều kinh nghiệm có giá trị và đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết.

Trong bối cảnh đó, công trình Việt Nam trong thế giới đang đổi thay tiếp cận từ góc độ khoa học lịch sử nhằm tìm hiểu, phân tích và nêu lên suy nghĩ về những ngày đã qua và năm tháng sắp tới. Cuốn sách được chia làm 6 phần theo các chủ đề sau đây:

Phần 1: Chủ tịch Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam phân tích những nét lớn trong tư tưởng và hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua những sự kiện lịch sử trọng đại và lời căn dặn tâm huyết trong Di chúc của Người.

Phần 2: Việt Nam và các mối quan hệ bang giao truyền thống đề cập từ lý thuyết chung về quan hệ quốc tế đến các mối bang giao truyền thống giữa Việt Nam và Trung Quốc và các nước trong khu vực.

Phần 3: Đông Á – Một khu vực nhiều biến động đi sâu vào các mối quan hệ thời hiện đại ở khu vực Đông Á, chủ yếu là hoạt động của ASEAN trong nửa thế kỷ, bước chuyển từ Hiệp hội đến Cộng đồng.

Phần 4: Việt Nam trong tiến trình đổi mới và hội nhập quốc tế đề cập đến đường lối, tiến trình và những thành tựu của công cuộc Đổi mới ở Việt Nam.

Phần 5: Việt Nam và vấn đề biên giới, biển đảo bàn về không gian biển, ý thức về biển và công cuộc phòng thủ biển đảo trong lịch sử; đồng thời phân tích những căn cứ lịch sử cho việc hoạch định biên giới Việt Nam ở phía Bắc và phía Tây Nam.

Phần Kết khép lại cuốn sách với bài phân tích “Việt Nam trong vòng xoáy của Trật tự thế giới hai cực”, điểm lại những bước đi của cách mạng Việt Nam trong mối liên hệ quốc tế qua những giai đoạn trước, trong và sau Chiến tranh lạnh, xuyên suốt từ đầu thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XXI.

Công trình Việt Nam trong thế giới đang đổi thay là sự đóng góp kết quả nghiên cứu của nhiều nhà khoa học công tác tại các trường đại học va viện nghiên cứu ở Việt Nam. Cuốn sách được xây dựng trên tinh thần “hoan nghênh sự đồng thuận và tôn trọng sự khác biệt”. Đó cũng có thể là những gợi mở, trao đổi học thuật cho các nhà nghiên cứu. 

Hà Nội, tháng 7/2017

Hồng Dương